हॉटेल मॅनेजमेंट म्हणजे काय?
हॉटेल / हॉस्पिटॅलिटी मॅनेजमेंट म्हणून फील्ड म्हणून Hotel Management Course Information in Marathi इच्छुकांना चांगले संप्रेषण कौशल्य तसेच प्रभावी व्यक्तिमत्व असणे आवश्यक आहे. जागतिकीकरणामुळे हॉटेल व्यवस्थापन उद्योग झेप घेत आहे. दरवर्षी अर्थव्यवस्थेत आतिथ्य संबंधित बर्‍याच नोकर्या इंजेक्शन केल्या जातात. या नोकर्या केवळ भारतीय कंपन्याच देत नाहीत तर आंतरराष्ट्रीय हॉटेल साखळीदेखील देतात. अशा प्रकारे, हॉस्पिटॅलिटी मॅनेजमेंट हे एक करियर बनविण्यासाठी एक फलदायी क्षेत्र आहे.
हॉटेल / हॉस्पिटॅलिटी मॅनेजमेंटच्या क्षेत्रात भविष्य घडविण्यासाठी इच्छुकांनी नामांकित महाविद्यालयातून अभ्यासक्रम घेणे आवश्यक आहे. इच्छुक उमेदवारांना हॉटेल व्यवस्थापन क्षेत्रात पदवी (यूजी) किंवा पदव्युत्तर (पीजी) कार्यक्रम घेण्याचा पर्याय आहे. काही सामान्य हॉटेल व्यवस्थापन विषय जे उमेदवारांना यु.जी. स्तरावर शिकवले जातात त्यामध्ये अन्न व पेय सेवा, स्वयंपाकघर ऑपरेशन्स मॅनेजमेंट, कुकरी, फ्रंट ऑफिस मॅनेजमेंट, हॉस्पिटेलिटी संस्थांचे व्यवस्थापन इत्यादींचा समावेश आहे. Hotel Management Course Information in Marathi दुसरीकडे, हॉटेल व्यवस्थापन विषय इच्छुकांना शिकवले जाते. पीजी स्तरावरील अभ्यासक्रम व्यवस्थापन, आतिथ्य ऑपरेशन्स आणि व्यवस्थापन, संघटनात्मक वागणूक, अन्न व पेय व्यवस्थापन, ट्रॅव्हल मॅनेजमेंट आणि आवडीचे तत्त्वे आणि पद्धती आहेत.
शीर्ष हॉटेल व्यवस्थापन अभ्यासक्रम (पीजी):
१. मास्टर ऑफ हॉटेल मॅनेजमेन्ट (एमएचएम)
२. मास्टर इन टुरिझम अँड हॉटेल मॅनेजमेन्ट (एमटीएचएम)
3. हॉटेल व्यवस्थापन मधील एमबीए
4. हॉस्पिटॅलिटी मॅनेजमेंट मधील एमबीए
5. एमएससी पर्यटन व आतिथ्य व्यवस्थापन
6. एमबीए हॉस्पिटॅलिटी
पदवी अभ्यासक्रमांशिवाय इच्छुक हॉटेल / हॉस्पिटॅलिटी मॅनेजमेंटमध्ये प्रमाणपत्र आणि डिप्लोमा प्रोग्राम घेऊ शकतात. यामध्ये हॉटेल मॅनेजमेन्ट डिप्लोमा, हॉटेल मॅनेजमेंट अँड केटरिंग टेक्नॉलॉजी, डिप्लोमा इन हॉस्पिटॅलिटी मॅनेजमेन्ट, डिप्लोमा इन हाऊसकीपिंग, डिप्लोमा इन एव्हिएशन हॉस्पिटॅलिटी अ‍ॅण्ड ट्रॅव्हल मॅनेजमेन्ट, मॅरीटाइम केटरिंगचा प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम, हॉटेल व हॉस्पिटॅलिटी मॅनेजमेंटमधील सर्टिफिकेट कोर्स आणि आवडी यांचा समावेश आहे.
हॉटेल व्यवस्थापन पात्रता निकष
उमेदवार पासिंग गुणांसह मान्यताप्राप्त मंडळाकडून 10 + 2 पूर्ण केले असल्यास UG स्तरावर प्रदान केलेला हॉटेल / हॉस्पिटॅलिटी कोर्स घेण्यास पात्र आहेत. Hotel Management Course Information in Marathi बरीच महाविद्यालये अतिरिक्त पात्रतेच्या निकषांची देखील सूची देतात ज्यात विद्यार्थ्यांना हॉटेल / हॉस्पिटॅलिटी मॅनेजमेंट कोर्स घ्यायचा असेल तर त्यांना अभ्यासाचा मुख्य विषय म्हणून इंग्रजी शिकवणे बंधनकारक आहे.
दुसरीकडे, हॉटेल / हॉस्पिटॅलिटी मॅनेजमेंटमध्ये पीजी कोर्स करण्यासाठी उमेदवार पदवीधर असणे आवश्यक आहे. येथे हॉटेल / हॉस्पिटॅलिटी मॅनेजमेंटमध्ये ग्रॅज्युएशन पदवी असलेल्या इच्छुकांना प्राधान्य दिले जाते. या व्यतिरिक्त काही महाविद्यालये पात्रता निकष देखील सूचीबद्ध करतात ज्यामध्ये असे नमूद केले आहे की उमेदवारांनी त्यांच्या पदव्युत्तर पदवीमध्ये किमान% 55% गुण मिळवले पाहिजेत. त्यांनी पीजी स्तरावरील अभ्यासक्रमांमध्ये आतिथ्य व्यवस्थापनाच्या क्षेत्रातील प्रवेशास पात्र असावे.
हॉटेल व्यवस्थापन पदविका: प्रवेश प्रक्रिया
हॉटेल मॅनेजमेंट कोर्स डिप्लोमा देणारी बहुतेक संस्था संबंधित प्रवेश परीक्षेतील कामगिरीच्या आधारे विद्यार्थ्यांना प्रवेश देतात आणि त्या नंतर अनेकदा वैयक्तिक मुलाखत घेतात, ज्यात त्यांच्या अभ्यासक्रमाची सर्वसाधारण योग्यता तपासली जाते. Hotel Management Course Information in Marathi प्रवेश प्रक्रिया साधारणपणे महाविद्यालयांमध्ये बदलते.
10 + 2 पातळीवरील उमेदवारांच्या कामगिरीच्या आधारे काही संस्था थेट प्रवेश देखील प्रदान करतात.
भारतात घेण्यात आलेल्या अशा काही प्रवेश परीक्षा आहेतः
AIMA UGAT
AIHMCT WAT
BVP CET
DTE HMCT
JET Entrance Exam
LETS KNOW MORE ON HOTEL MANAGEMENT COURSES INFORMATION IN MARATHI
हॉटेल मॅनेजमेंट डिप्लोमाः करिअर प्रॉस्पेक्ट्स
या उद्योगात यशस्वी व्यावसायिकांना ओबेरॉय हॉटेल्स, आयटीसी, ताज ग्रुप, हिल्टन ग्रुप इत्यादी मोठ्या हॉटेल साखळ्यांमध्ये यशस्वीपणे काम करण्याचा पर्याय आहे. मर्चंट नेव्ही आणि अशा भागात अशा व्यावसायिकांची मोठी मागणी आहे.
क्रूझ शिप हॉटेल व्यवस्थापन, कॅफेटेरिया, क्लब व्यवस्थापन.
एअरलाइन केटरिंग (फ्लाइट किचन) आणि केबिन सर्व्हिसेस, हॉस्पिटल प्रशासन आणि केटरिंग.
भारतीय नौदल, हॉटेल आणि टुरिझम असोसिएशन, फॉरेस्ट लॉजमधील हॉस्पिटॅलिटी सेवा.
रिसॉर्ट्स, गेस्ट हाऊसेस, किचन मॅनेजमेंट.
रेल्वे, सशस्त्र दल, बँका, शिपिंग कंपन्या इ
हॉटेल / हॉस्पिटॅलिटी मॅनेजमेंट जॉब प्रोफाइल आणि टॉप रिक्रूटर्स
जागतिकीकरणाच्या या युगात हॉस्पिटॅलिटी उद्योगाचे स्थान आहे. Hotel Management Course Information in Marathi अशी अनेक पोर्टफोलिओ आहेत ज्यात इच्छुक आतिथ्य उद्योगात करियर बनवू शकतात. त्यापैकी काही खाली नमूद केल्याप्रमाणे आहेत.
हॉटेल व्यवस्थापक:
अशा जॉब प्रोफाइलमध्ये काम करणार्‍या व्यक्ती हॉटेलच्या एकूण ऑपरेशन्सचे प्रभारी असतात. हॉटेल व्यवस्थापक हॉटेलमध्ये ऑफर केलेल्या सेवेचा दर्जा राखण्यासाठी जबाबदार आहे आणि पाहुण्यांना सर्व सुविधा देण्यात आल्या आहेत याची खात्री देखील करतात. हॉटेल व्यवस्थापक हाऊसकीपिंग विभागाच्या कामावर देखरेख ठेवतो आणि पाहुण्यांना चांगल्या प्रतीचे भोजन देऊ शकते आणि मेजवानी विभागाच्या कामात सामील असल्याचे सुनिश्चित करते. हॉटेलद्वारे मिळणारा महसूल वाढवण्याची जबाबदारी तो / तिची आहे.
फ्रंट ऑफिस मॅनेजर:
या जॉब प्रोफाइलमध्ये आरक्षण कारकून, रिसेप्शनिस्ट, माहिती क्लार्क, डोरमॅन आणि बेल बॉय यांच्या कामावर देखरेख ठेवणे आवश्यक आहे. अतिथींना देण्यात आलेल्या खोल्या त्यांच्या गरजा पूर्ण करतात हे सुनिश्चित करण्यासाठी फ्रंट ऑफिस व्यवस्थापक देखील जबाबदार आहेत. अतिथींनी केलेल्या विनंत्या वेळेवर पूर्ण झाल्या पाहिजेत यासाठी एका फ्रंट ऑफिस मॅनेजरला गृहपालन विभाग तसेच अन्न व पेय विभाग यांच्यात वेळोवेळी समन्वय साधण्याची आवश्यकता आहे.
घरगुती व्यवस्थापक:
या जॉब प्रोफाइलवर काम करणारे लोक अतिथी खोल्या, मेजवानी हॉल, मीटिंग रूम तसेच रिसेप्शन एरियापासून संपूर्ण हॉटेल परिसर स्वच्छ व सुस्थितीत ठेवण्यासाठी जबाबदार आहेत. Hotel Management Course Information in Marathi हाऊसकीपिंग मॅनेजर रोस्टर बनविणे, कर्मचारी प्रशिक्षण देणे आणि घरकाम करणारे, सफाई कर्मचारी आणि सीमस्ट्रेसच्या कामावर देखरेख ठेवण्यास जबाबदार आहे. हाऊसकीपिंग मॅनेजरला वेळेत साफसफाईचे ऑर्डर देण्याचे काम देखील देण्यात आले आहे.
अन्न आणि पेय व्यवस्थापक:
या करियर निवडीतील व्यावसायिकांना कॅटरिंग विभागाच्या कामाचे नियोजन, आयोजन आणि पर्यवेक्षण करण्याची आवश्यकता आहे. या प्रोफाइलमधील लोकांना सहसा अतिथींशी संवाद साधण्याचे आणि ग्राहकांच्या गरजा / मागण्या पूर्ण केल्या जातात याची खात्री दिली जाते.
रेस्टॉरंट आणि अन्न सेवा व्यवस्थापक:
या प्रोफाइलमध्ये काम करणार्‍या व्यक्तींनी हॉटेलच्या रेस्टॉरंटच्या भागात कटलरी, साफसफाईची सामग्री, लिनेन्स, कागद, स्वयंपाकाची भांडी तसेच फर्निचर व फिक्स्चरचा साठा घेणे जबाबदार आहे. उपकरणे देखभाल आणि दुरुस्तीची व्यवस्था करण्यासाठी ते हे प्रभारी लोक आहेत.
शेफ:
जेवण तयार करणे, स्वयंपाकघरातील कर्मचारी प्रशिक्षण देणे, पुरवठा ऑर्डर करणे, मेनूची आखणी करणे, स्वयंपाकघर बजेटचे व्यवस्थापन, आरोग्य व सुरक्षा नियमांची अंमलबजावणी करणे आणि अन्न गुणवत्ता जपणे यासाठी ते जबाबदार आहेत. Hotel Management Course Information in Marathi शेफ हे सहसा कामावर पोहोचलेले पहिले लोक असतात आणि शेवटचे लोक निघतात.
मेजवानी व्यवस्थापक:
या जॉब प्रोफाइलमध्ये हॉटेलच्या मेजवानीमध्ये आयोजित केलेल्या प्रत्येक कार्यक्रमासाठी एक जबाबदार आहे. कॉर्पोरेट कार्यक्रम किंवा खाजगी पक्षांसाठी मेजवानी भाड्याने देण्याची जबाबदारी मेजवानी व्यवस्थापकास आहे. पाहुण्यांना वेळेवर फराळ, खाऊ-पेय दिले जावेत यासाठी एका मेजवानीच्या व्यवस्थापकास कॅटरिंग विभाग तसेच अन्न व पेय पदार्थ व्यवस्थापकाबरोबर अगदी लक्षपूर्वक काम करण्याची आवश्यकता आहे.
कारभारी:
या जॉब प्रोफाइलमध्ये काम करणारे लोक हॉटेलच्या रेस्टॉरंटमध्ये आवश्यकतेनुसार कटलरी लावल्या आहेत याची खात्री करण्यासाठी जबाबदार आहेत. मेजवानी खोल्यांमध्ये पुरेसे आणि योग्य सामान आहे याची खात्री करुन घेण्याची देखील त्यांना आवश्यकता आहे. Hotel Management Course Information in Marathi कारभाwards्यांना देखील हे सुनिश्चित करणे आवश्यक आहे की खोलीत सेवेसाठी अन्न त्वरित तयार केले जाईल आणि ऑर्डर द्रुत आणि अचूकपणे दिले जातील.
Hotel Management Information in Marathi
मजला पर्यवेक्षक:
ते हॉटेलच्या मजल्यावरील सर्व खोल्यांच्या देखभाल प्रभारी आहेत. ते दासी आणि घंटा मुलांबरोबर काम करतात.
हॉटेल / हॉस्पिटॅलिटी मॅनेजमेन्ट टॉप रिक्रूटर्स
हॉटेल / हॉस्पिटॅलिटी मॅनेजमेंट ग्रॅज्युएट्सला भाड्याने देणारी काही लोकप्रिय हॉटेल खाली सूचीबद्ध आहेत:
1. ताज ग्रुप ऑफ हॉटेल्स
2. मॅरियट इंटरनेशनल, इन्क.
3. हयात हॉटेल्स
4.आयटीसी ग्रुप ऑफ हॉटेल्स
5.लीला पॅलेस, हॉटेल आणि रिसॉर्ट्स
6.अकोर हॉस्टेल
7.इंटरकॉन्टिनेंटल हॉटेल्स आणि रिसॉर्ट्स ग्रुप
8.हिल्टन वर्ल्डवाइड
9. मॅरियट द्वारे अंगण
10.ओबेरॉय ग्रुप ऑफ हॉटेल्स
Hotel management course information in marathi या लेखाबद्दल, आशा आहे की, आपणास हा लेख मराठीमध्ये आवडला असेल.